Opinion by Chahe Keuroghelian
It is impossible for any Armenian, who has kept the memories alive and has experienced the consequences of the civil war in Lebanon and the scars of the immense efforts to protect the Armenian neighborhoods, not feel and not agonize about the life and death struggle being faced by Syrian Armenians.
Today, our Syrian Armenian sisters and brothers are experiencing the same dire and uncertain circumstances, which were decisive for the fate of the Armenians in Lebanon. It is the same strategy to push people, who have amicably lived with each other for centuries, to fight against each other, to destroy each other, from one day to the next. It is the same threat to shake up, within moments, a whole region with unpredictable consequences. Sitting on oil fields, the Middle East is in disarray.
Yesterday’s enemies have become today’s allies, each concerned with the amount of their loot. Countries, which signed alliances for economic development, free trade, military and political cooperation during the immediate past, have become enemies. Their appetites for bigger bites have expanded their expectations. It may appear that President Bashar Assad’s political future is dead. The saying goes that many raise their daggers on an injured lion. In order to prevent any misunderstandings, please note that the object of this article is neither to protect the Assad administration or government, nor those of the militants or mercenaries, who are spreading terror everywhere in the country.
Just like the residents of other “Arab Spring” countries, it appears that the exploitation by insiders and particularly outsiders was planned as a part of the game plan, of the brutal response against thousands of protesters, who protested against the administration’s faults, and the demanded for certain freedoms. Car bombs; over 27,000 dead and thousands of injured during the past 15 months – including Armenians; destruction of infrastructure; suspension of the delivery of the most basic needs; burnt and looted buildings, housing, workplaces; institutions destroyed and on the verge of collapse; and yet financial hardships due to unemployment; unavailability of food supplies; and if available, exacerbated high prices; abductions for the purpose of obtaining ransom; and in order to prevent abductions, self-imprisonment in the section of the home considered “safe” until the shooting and shelling stop, the situation becomes calmer; but when will the bombs stop? When will the situation become calmer; and until when will this situation continue? It appears that no one has any answers. The official or unofficial, transparent or secret conferences, discussions and meeting, at the United Nations central offices, European or Middle Eastern capitals, have not found final solutions.
The September 9 announcement, following the conclusion of a meeting with Russian officials regarding Syria’s future, by Secretary of State Hillary Rodham Clinton, came to finally reaffirm that the United States’ diplomatic efforts to come to agreement with Russia and China have failed. This meant that dreaming an early return of peace does not pass the boundaries of a mere greeting, of course, if the countries within the region do not try to take advantage of the situation by solving their old and new problems, and destroying their own homes with their own hands.
This is an uncertain and very unsafe situation. In short, the Syrian Armenians are struggling through this perilous crisis. It is a struggle for survival. How can one not feel discomfort in view of this struggle?
Whether you are a resident of any country in the Middle East, Armenia, Artsakh, or an immigrant who has settled in Europe, Russia or the United States, you cannot remain indifferent. Each one of us has felt on his or her own skin, either due to war or natural disasters, at least one of the dire conditions, which are being experienced by the Syrian Armenians. For a moment, if we try to imagine ourselves in Syria, would we have – rightfully so – expected the support and backing from the Armenians all over the world? Furthermore, we know that Syrian Armenians have always contributed to preserving, upholding and advancing the Armenian educational, cultural, intellectual, economic, religious and political fields.
The Syrian Armenian Relief Fund was created to provide financial assistance to the Syrian Armenians. A committee has already been brought together and is readily handling the vast aspects of organizational, public relations, planning and fundraising efforts. It is time that each of us not only contributes to the effort, but also involves our circle of friends, Armenian and non-Armenian. We need to bring the whole community together using telephones, emails, texting, Facebook pages, writing and speaking. Without any exception, each of us needs to give with our hearts and souls. It is a duty of conscience to contribute for the Syrian Armenians, and doing so makes us feel more reinvigorated as Armenians.
CHAHE KEUROGHELIAN
President, Armenian Writers’ Association of California
Սուրիահայութեան Գործնականօրէն Զօրակցելու Կոչ
Լիբանանի քաղաքացիական կռիւներու հետեւանքներն ու հայկական թաղամասերու պաշտպանութեան անսակարկ նուիրումի հետքերը իր յիշողութեան մէջ պահած ու մորթին վրայ զգացած հայուն համար անկարելի է չմտահոգուիլ՝ Սուրիահայութեան դիմագրաւած մահու-կենաց պայքարին ի տես։
Այսօր, մեր սուրիահայ քոյր-եղբայրները կը գտնուին նո՛յն դժնդակ ու անորոշ կացութեան մէջ՝ որ ճակատագրական եղաւ Լիբանանահայութեան համար։ Երկիրը բաժնելու նո՛յն ձեռագիրը։ Դարերով կողք կողքի, համերաշխաբար ապրած ժողովուրդներ եւ հաւաքականութիւններ մէկ օրուան մէջ իրարու դէմ հանելու, զիրար ոչնչացնել մղելու նո՛յն ծրագիրը։ Ամբողջ տարածաշրջան մը ակնթարթի մը մէջ աննախատեսելի հետեւանքներով ցնցելու նո՛յն սպառնալիքը։ Քարիւղի հորերուն վրայ նստած Միջին Արեւելքը եռեւեփումի մէջ է։
Երէկուան թշնամիները այսօր դաշնակիցներ դարձած՝ իւրաքանչիւրը իր փախցնելիք աւարին քանակով է մտահոգուած։ Իսկ անմիջական անցեալին՝ Սուրիոյ հետ տնտեսութեան զարգացման, ազատ առեւտուրի, ռազմական թէ քաղաքական դաշինքներ կնքած կառավարութիւններէն շատեր, Սուրիոյ թշնամի են դարձած այսօր։ Ակնկալիքներով սրուած են բոլորին ախորժակները։ Կը թուի թէ նախագահ Պաշշար Ասատի քաղաքական մահազդը գրուած է։ Իսկ ծանօթ ժողովրդական ասացուածքով՝ վիրաւոր առիւծին վրայ դաշոյն բարձրացնողները շատ կ’ըլլան։ Սխալ չմեկնաբանուելու համար յայտնեմ որ այս յօդուածին նպատակը ո՛չ Ասատի վարչաձեւին ու վարչակարգին պաշտպանութիւնն է եւ ո՛չ ալ՝ երկրին մէջ ամենուրեք ահ ու սարսափ տարածող զինեալներուն կամ վարձկաններուն։
«Արաբական գարուն»ի այլ երկիրներու ժողովուրդներուն նման, վարչաձեւին սխալներուն դէմ բողոքի ելած, որոշ ազատութիւններ պահանջող հազարաւոր ցուցարարներուն հանդէպ կատարուած բռնութիւնները որպէս ենթահող օգտագործուեցան թէ՛ ներքին եւ թէ՛ ՝մասնաւորաբար՝ արտաքին ուժերու կողմէ, որոնք այդպէս ալ ծրագրած ըլլալ կը թուին այս խաղին ընթացքը։ Ականուած ինքնաշարժներ. 15 ամսուան մէջ՝ աւելի քան 27,000 զոհեր եւ տասնեակ հազարաւոր վիրաւորներ — այս բոլորին մէջ նաեւ՝ հայեր. քանդուած ենթակառոյցներ. կենցաղային ամենատարրական ծառայութեանց մատակարարման դադարեցում. հրկիզուած ու կողոպտուած շէնքեր, բնակարաններ, վաճառատուներ. քանդուած եւ փլելու վտանգին տակ գտնուող հաստատութիւններ. տակաւին՝ անգործութեան հետեւանքով՝ նիւթական ծանր պայմաններ. սննթամթերքի չգոյութիւն, իսկ ըլլալու պարագային՝ գիներու անսանձելի բարձրացում. փրկագին ստանալու նպատակով՝ առեւանգումներ, իսկ հաւանական առեւանգումէն խուսա’ելու համար՝ տուներու «ապահով» կարծուած բաժնին մէջ՝ ինքնաբանտարկում մինչեւ կրակոցներն ու ռումբերը դադրին. կացութիւնը հանդարտի. բայց ե՞րբ կը դադրին ռումբերը, ե՞րբ կը հանդարտի կացութիւնը եւ մինչեւ ե՞րբ կը շարունակուի այս վիճակը։ Կը թուի թէ ոեւէ կողմ պատասխանը չունի։ Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութեան կեդրոնին, կամ Եւրոպական թէ Միջին Արեւելեան մայրաքաղաքներու մէջ առայժմ տեղի ունեցած պաշտօնական թէ անպաշտօն, բացայայտ թէ գաղտնի ժողով-քննարկում-խորհրդակցութիւնները վերջնական լուծումի տարազ չունին։
Սուրիոյ ճակատագրի որոշման հարցով՝ Ռուս ղեկավարներու հետ ապարդիւն ժողովի աւարտին՝ Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարար Հիլըրի Քլինթընին սեպտ. 9-ի յայտարարութիւնը կու գայ ապացուցելու թէ վերջնականապէս ձախողած են այս կապակցութեամբ Ռուսաստանի եւ Չինաստանի հետ համաձայնութեան մը գալու Միացեալ Նահանգներու դիւանագիտական ճիգերը։ Ինչ որ կը նշանակէ թէ մօտալուտ խաղաղութիւն երեւակայելը բարեմաղթանքի մը սահմա ները չ’անցնիր, անշուշտ եթէ առիթէն օգտուելով՝ շրջանային երկիրներ չփորձեն հին թէ նոր հաշիւներ լուծել իրարու մէջ, սեփական ձեռքերով քանդելով իրենց իսկ տունը…։
Եւ այս անորոշ, ամբողջովին անապահով, մէկ խօսքով՝ ճգնաժամային պայմաններուն մէջ կը մաքառի սուրիահայ համայնքը։ Գոյատեւման պայքար։ Ինչպէ՞ս կարելի է չանհանգստանալ ի տես այդ պայքարին։
Միջին Արեւելքի որեւէ երկրի հայ բնակիչ ըլլաս, թէ՝ Հայաստանի կամ Արցախի, եւ կամ՝ այդ երկիրներէն գաղթած ըլլաս ու հաստատուած Եւրոպայի, Ռուսաստանի կամ Միացեալ Նահանգներու մէջ՝ չես կրնար անտարբեր մնալ։ Սուրիահայութեան դժնդակ պայմաններէն գոնէ մէկը իր մորթին վրայ զգացած է մեզմէ իւրաքանչիւրը, պատերազմի թէ բնական աղէտի հետեւանքով։ Եթէ փորձենք մենք զմեզ պահ մը երեւակայել Սուրիոյ մէջ, արդեօ՞ք –արդարօրէն– պիտի չակնկալէինք աշխարհասփիւռ հայութեան զօրակցութիւնը։ Առաւել եւս՝ իմանալով որ կրթական, մշակութային, մտաւորական, տնտեսական, կրօնական թէ քաղաքական մակարդակով միշտ գործօն մասնակցութիւն ունեցած է սուրիահայ մեր համայնքը՝ ի նպաստ հայակերտման ու հայապահպանման։
Սուրիահայութեան նիւթապէս զօրավիգ կանգնելու նպատակով համագաղութային մարմին մը արդէն իսկ առաջացած է եւ ժրաջան կերպով կը գործէ կազմակերպչական, քարոզչական, ծրագրաւորման եւ դրամահաւաքի ընդարձակ ծիրերէն ներս։ Ժամանակն է, որ մեզմէ իւրաքանչիւրը իր վրայ վերցնէ ոչ միայն նիւթապէս օժանդակելով, այլ նաեւ՝ եղբայրասիրական այս արշաւին մասնակից դարձնելով իր շրջապատը, հայ թէ օտար։ Հեռախօսով, ել-նամակով, թեքսթով, ֆէյսպուքով, գրիչով եւ զրոյցով, սպասելով որ այս մարմինը յատուկ թելեթոն կազմակերպէ, ի մի համախմբելով մեր ամբողջ համայնքը, ուր բոլորը, անխտիր, գան իրենց սրտի ու խղճի պարտքը տան սուրիահայութեան, եւ այդ պարտքը տալով՝ առաւել եւս զօրանան ու հայանան իրենք։
ՇԱՀԷ ՔԷՕՐՕՂԼԵԱՆ
Քալիֆորնիոյ Հայ Գրողներու Միութեան նախագահ